De kracht van een ontdekspoor

Peuters en kleuters hebben de natuurlijke drang om de wereld te ontdekken. Hierbij zetten ze hun zintuigen in en spelenderwijs vullen ze hun bibliotheek van ervaringen. Alles wat ze meemaken, beleven en voelen draagt bij aan hun kijk op de wereld.

Het ontdekspoor is gericht op het ontdekken met de zintuigen. Je gebruikt hiervoor zoveel mogelijk echte materialen. Materialen waarmee kinderen eindeloos kunnen experimenteren en waarmee ze ook nog eens hun motorische vaardigheden ontwikkelen. Het mooiste is om niet voor de hand liggende combinaties te maken. Bijvoorbeeld sateprikkers met schuursponzen, een nagelborsteltje met klei of schildertape en steentjes. Op deze manier daag je de kinderen uit om creatief om te gaan met de materialen. Dit is misschien niet de manier die je gewend bent.

Voor jonge kinderen gaat er een hele nieuwe wereld open. Veel dingen maken ze pas voor het eerst mee of zien ze pas voor het eerst. Hierdoor weten ze nog niet hoe je het kunt gebruiken. Hierdoor moeten ze wel onderzoeken om erachter te komen wat ze allemaal kunnen doen met de materialen. Spelenderwijs komen ze veel te weten.

Bij ontdekkend spelen is er geen goed of fout. Dit voelt voor een kind heerlijk en zorgt voor zelfvertrouwen. Je kunt spelen zien als de eerste taal van kinderen. Ze ontwikkelen onbewust hun talenten. In spel leren ze initiatieven nemen, plannetjes bedenken, uitvoeren en aanpassen als het toch niet helemaal lukt zoals ze zelf gedacht hebben. Helemaal wat past bij de psychologische ontwikkeling van een peuter. Zij leren namelijk in deze fase dat ze zelf een eigen persoon zijn, met eigen gedachten en gevoelens. Super fijn, dat ze bij een ontdekspoor dit mogen ervaren en uittesten. In het verkeer, met eten of aankleden is dit niet altijd het handigste moment van de dag om eens te experimenteren met hun eigen ik.

Wat is de rol van de leidster/leerkracht/ouder in dit verhaal? Het belangrijkste in de fase van het ontdekspoor is het aanreiken van materialen. Deze uitdagend neerzetten. Op deze manier zorg je voor een rijke leeromgeving. Daarna kun je in de hangmat gaan liggen en genieten van het spel. Hoe je het beste het ontdekspoor kunt verkennen, verrijken, verbinden met taal, dat leer je echt in de cursus Peuterlab. Daar kom je erachter dat het een andere manier van denken en kijken naar kinderen is, die het waard is!

Om je alvast enthousiast te maken, probeer eens één van de onderstaande combinaties uit voor een rijk ontdekspoor:

• Kinetisch zand met knopen

Een heus schilderij, een pizza met salami, hondenvoer. Wat de kinderen ook verzinnen het is goed.

• Sateprikkers met schuursponzen

Voor alle kleine architecten. Wat voor bouwwerken kunnen ze maken? Of oeps sorry, wat voor voertuigen? Probeer nooit in te vullen wat het kind maakt. Stel vragen: Wat wordt het? Wat kan het doen? Wat is je plan? Wat heb je nodig? Zin in een extra ontdekspoor? Voeg water toe.

• Melk met verf en afwasmiddel

Een proefje op zijn tijd, kan geen kwaad. De reactie van de verf op het afwasmiddel in de melk geeft een heel leuk effect. Laat ze maar ontdekken!

Het belangrijkste bij het ontdekspoor is. Laat kinderen exploreren, verkennen en ontdekken. Vertrouw op de nieuwsgierigheid van het kind. Sluit daarna pas aan met taal of voeg nieuwe materialen toe. Wees een OEN. Wees open, eerlijk en nieuwsgierig. Neem waar, registreer en accepteer wat de kinderen zeggen en spelen. Er zijn ontelbare manieren om te kunnen spelen. Een beetje verwondering vanaf jouw kant, geeft het kind de ruimte om zich te uiten. Geniet!