Onderzoekend leren
Onderzoekend leren is een aanpak in het onderwijs die de nadruk legt op het ontwikkelen van nieuwsgierigheid en het stimuleren van kennisverwerving bij kinderen. In plaats van het simpelweg overdragen van informatie, moedigt het kinderen aan om hun eigen vragen te stellen, onderzoek te doen en actief betrokken te zijn bij hun speel- en leerproces. Gebruik de kracht van Barbie!
Start je thema vanuit voorkennis
Wil je onderzoekend leren laten slagen en je thema echt samen opbouwen, start dan altijd met een prikkelende introductie. Hierin maak je kinderen nieuwsgierig en enthousiast. Vervolgens is het tijd om voorkennis op te halen. Met voorkennis bedoelen we niet alleen ‘kennis’, maar juist ook ervaringen. Door deze ervaringen op te halen verhoog je direct de betrokkenheid. Een thema gaat zo leven en kinderen kunnen in ze zone van naaste ontwikkeling instappen. Wetenschappelijk is aangetoond dat als je voorkennis ophaalt en clustert (mindmap of woordweb), nieuwe kennis beter beklijft. Kinderen leren in concepten te denken en leren sneller nieuwe woorden, omdat ze herhaaldelijk in gesprek, onderzoek en spel terugkomen.
De rol van de leraar: ben een Barbie
Als het gaat om onderzoekend leren, speelt de leraar een cruciale rol in het opwekken van nieuwsgierigheid. Gooi niet meteen zelf kennis de groep in, maar laat kinderen delen wat ze al weten. Brainstormen is hierbij een lekkere werkwijze.
Wij vergelijken de begeleidende rol van de leerkracht vaak met Barbie. Wacht met praten. Ga op je handen zitten en laat maar komen vanuit de ander. Luister en vul zelf niks in of aan. Hum, herhaal (op vragende toon) en houd je even van de domme. En sluit ten slotte aan door mee te denken en praten op een vragende toon vanuit nieuwsgierigheid.
Moedig aan om vragen te stellen, zelfstandig te onderzoeken en bevindingen te delen.
Handig lijstje
- Introduceer je thema en zet in op nieuwsgierigheid en betrokkenheid.
- Haal voorkennis en ervaringen in een groepsgesprek.
- Noteer woorden die kinderen noemen. Ook woorden die vanuit een brainstorm totaal niets met het thema te maken lijken te hebben.
- Reageer verwonderend als een Barbie. Deel geen kennis vanuit jezelf, maar gebruik Barbie-kreten: HUH? OH? EUJ (Brabants)!
- Stel verwondervragen. Oh, zou dat echt zo zijn? Huh, hoe zag er dat uit dan? Nee joh, wat zag je nog meer? Euj, hoe zou dat komen dan?
- Durf te brainstormen. Zet je creatieve kanaal open en ga mee flierefluiten in het gesprek. Leg de lat laag voor kinderen die niet durven en gooi er af en toe kennis in voor kinderen die ernaar hunkeren. Bouw je mindmap uit tot een kennismuur en van de leervragen.
Wil jij dit ook kunnen?
Doe mee met een open training in jouw regio en leer met andere enthousiaste leerkrachte om je thema’s goed voor te bereiden en te begeleiden.
Of volg met je team een teamtraining. Maak een vrijblijvende Zoomafspraak en verken met ons wat we voor jullie school of bouw kunnen betekenen. Mail ons gerust voor een Zoomafspraak. Wij denken graag mee.